معرفی انواع روکش چوب طبیعی و غیرطبیعی
امروزه اكثر MDF ها و تخته های ي توليدي در جهان بهصورت روكش شده يا به عبارت بهتر روسازي شده مصرف ميشوند. اين روسازي شامل انواع روکشهای طبيعي (چوبي) و مصنوعي و رنگ و لاکهای مختلف است. موارد مورد مصرف در ايران نيز اکثراً بهصورت روكش شده و عمدتاً با روکشهای مصنوعي مورد استفاده قرار ميگيرند.
روكشها را ميتوان به دو گروه عمده روکشهای طبيعي (چوبي) و روکشهای مصنوعي تقسيم كرد.
1. روکشهای طبيعي (چوبي): روكش چوبي (Veneer) به لايههاي نازك چوب گفته ميشود كه طي فرآيند خاصي توليد ميشوند. معمولاً پس از پخت چوب در بخار يا آب داغ، گردهبینه مرغوب چوبي را كه اکثراً از گونههاي پهنبرگ هستند،با روشهای لولهبري Peeling يا تراشهگيري Slicing تبديل به لايهها يا ورقههاي نازك چوب تزئيني ميكنند. (روكش گيري از چوبهای سوزنیبرگ نيز امکانپذیر است ولي مصرف كمي دارد)
2. روکشهای مصنوعي: لايهها و اوراق منفرد يا مركب از موادي نظير كاغذ (تزئيني يا غير تزئيني)، مواد ترموپلاستيك (PVC) و غيره ساخته ميشود كه ميتواند به رزینهای مختلف مانند ملامين فرمالدئيد و فنل فرمالدئيد آغشته شده باشد. اين اوراق ممكن است با لاکهای پوششي مقاوم در برابر عوامل مختلف، ورقهای آکریلیک،PVC و ... پوشش داده شده باشد كه براي پوشاندن سطوح اوراق فشرده چوبي (MDF، تخته طرح چوب و ... بكار ميروند.
روکشهای طبيعي (چوبي)
همانگونه كه ذكر شد روکشهای چوبي ورقهها و لايههاي نازك تهيه شده از چوب طبيعي هستند. انواع چوبهای داراي نقوش و رنگهای زيبا براي توليد روكش چوبي مورد استفاده قرار ميگيرند. نقش و رنگ چوب هميشه مورد علاقه انسان بوده، بطوريكه سابقه توليد روكش چوبي به زمان مصريان باستان برميگردد. به علت محدوديت مقدار چوبهای با نقوش زيبا و بدون عيب و گران بودن آن معمولاً اینگونه چوبها را روكش گيري كرده و روي صفحات و اوراق فشرده چوبي و حتي چوبهای نامرغوب ميچسبانند. جالب توجه اينكه امروزه حتي براي تهيه انواع روکشهای مصنوعي كه در ادامه تشريح خواهد شد از نقوش يا به عبارت بهتر از عكس روکشهای چوبي مرغوب چاپ شده روي كاغذ يا ساير موارد استفاده ميكنند.
از روکشهای چوبي براي روكش كردن انواع اوراق فشرده چوبي مثل نئوپان، تخته لايه، تخته فيبر و MDF استفاده ميشود. استفاده از MDF با روكش چوبي در جهان بسيار متداول است،اما در ايران مرسوم نيست و ميتوان گفت تقريباً در ايران MDF با روكش چوبي تاكنون بكار نرفته است؛ و MDF. با روكش چوبي در موارد كاربرد مختلفي كه بهتفصیل در بخش كاربردها آمده است،بكار ميرود و از موارد عمده كاربرد آن در صنايع مبلمان خصوصاً مبلمان سنتي و كلاسيك و نيز طراحي داخلي ساختمانها و منازل و ديواركوبها، پارتيشنهاي داخلي ساختمان است. MDF هاي با روكش چوبي و لبههاي گرد شده يا ابزار خورده را معمولاً بجاي چوب طبيعي در موارد كاربرد چوب طبيعي از جمله مبلمان، درهاي كابينت ساده يا درهاي كابينت ابزار خورده MDF كاربرد دارند. استفاده از MDF بجاي چوب ماسيو، به علت ثبات ابعاد در شرايط اقليمي متفاوت نسبت به چوب و دوام بيشتر،بهتر است. روکشهای چوبي را با پرسهای ممبران (بالشتكي) با چسب و با دماي 58 c و زمان حداكثر 2 دقيقه ميتوان روي سطوح ابزار خورده MDF چسباند.
معمولاً در كشورهای پیشرفته كارخانجات مبلمان بزرگ دارای خطوط روكش چوبی هم هستند كه روكش چوبی را خودشان تهیه و روی MDF یا سایر تختهها میچسبانند و در ساخت مبلمان بكار میبرند.
در سطح جهان نقاطی كه دارای منابع چوبی پهنبرگ ارزان و قابل دسترس و مرغوب است. روكش چوبی نسبت به سایر روكشها در مصارف عمومی مبلمان ترجیح داده میشود و مصرف بیشتری دارد مانند آمریكای شمالی و جنوبی و مناطق حاره كه مقادیر زیادی چوبهای خوش نقش قابل روكشگیری داشته و روكش چوبی مرغوب و ارزان در دسترس است؛ اما در اروپا و آسیا (غیر از كشورهای مناطق گرمسیری دارای جنگلهای حاره) روكش چوبی گران بوده و معمولاً تولید ملی آن امكانپذیر نیست، لذا از روکشهای مصنوعی استفاده میكنند. در ایران نیز در سالهای اخیر در زمینه تولید روکشهای چوبی مرغوب محدودیتهایی وجود دارد اما عامل بسیار تأثیرگذار در استفاده از روكش چوبی برای روكش كردن MDF عامل مد و تغییر سلیقه مصرف مبلمان و نیز عدم آشنایی سازندگان مبلمان از قابلیتهای منحصربهفرد MDF با روكش چوبی نسبت به نئوپان با روكش چوبی است. از آنجایی که در ایران استفاده از روكش چوبی فقط برای پوشش نئوپان و تولید مبلمان و لوازم تقریباً ارزان قیمت و سطح پایین متداول است، معمولاً از روکشهای چوبی در صنعت MDF استفاده نمیشود.
روكش كاری سطح MDF یا هر نوع تخته دیگر با روکشهای چوبی از آسانترین انواع روكش كاری است كه سطح بالایی از تلورانس ضخامت و معایب محدود تخته را تحمل میكند. انواع روکشهای چوبی تلورانس ضخامت 2/0 تا 3/0 و حتی كمی بیشتر را در تخته تحمل میكنند. سطوح MDF را به مقدار80-120 گرم بر مترمربع چسب زنی میكنند (معمولاً UF) و با روكش چوبی تحت فشار 60-350 کیلو نیوتن بر مترمربع و دمای 70-100 درجه سانتی¬گراد (پرسهای چندطبقه) و30-100 درجه سانتی¬گراد (پرسهای یك طبقه) به مدت 4-2 دقیقه (پرسهای چندطبقه) و 60-30 ثانیه (پرسهای یك طبقه) پرس میكنند.
از MDF با روکشهای چوبی، فقط در مواردی كه خطر رطوبت و حرارت وجود ندارد، استفاده میشود. از مزایای آن زیبایی و طبیعی بودن آن است كه نظر بسیاری از مصرفکنندگان را به خود جلب میكند و عمده معایب آن عدم مقاومت در برابر رطوبت، حرارت و مواد شیمیایی و ... است.
MDF با روكش چوبی در ساخت مبلمان و سایر لوازم كه در جای خشك و بیخطر (حرارت) قرار دارند و در آشپزخانه، در سطوح عمودی (معمولاً درها) كاربرد دارد.
چون رطوبت MDF معمولاً 3-8 درصد است، روكش چوبی مورد استفاده در روكش كاغذ نیز باید رطوبتی در حدود 8-12 درصد داشته باشد. بهطورکلی روكش چوبی حساسیت زیادی در برابر رطوبت، حرارت، ضربه، سایش و ... دارد. بعد از پرس، ورق روكش شده MDF حداقل باید به مدت 8 ساعت باقی بماند تا سرد شود.